Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica uskoro će objaviti publikaciju “Namjernom silom na Republiku Srpsku”, koja je rezultat sistematičnog istraživanja svega što se dešavalo u vrijeme NATO bombardovanja Republike Srpske od 30. avgusta do 14. septembra 1995. godine.
“U istraživanju se, između ostalog, došlo do zaključaka da su u napadima na Republiku Srpsku upotrijebljeni najsavremeniji tipovi oruđa i oružja, što je nanijelo višemilionsku materijalnu štetu, ali su najveće posljedice surove NATO kampanje ljudske žrtve”, istakao je direktor Centra Milorad Kojić, javlja Srna.
On je naglasio da je NATO avijacija bombardovala položaje Vojske Republike Srpske, ali i civilne ciljeve pod izgovorom da se koriste u vojne svrhe, tako da su u bombardovanju stradali i civili među kojima je, nažalost, bilo i djece.
“Osim direktnih posljedica kojih su NATO napadi imali na Republiku Srpsku, treba naglasiti i indirektne posljedice koje je ova akcija izazvala. Na ovaj način, omogućena je prednost bošnjačkim i hrvatskim jedinicama koje su krenule u opštu ofanzivu na srpske položaje, što je, u krajnjem slučaju, dovelo do masovnog progona srpskog stanovništva sa okupiranih dijelova teritorije Republike Srpske”, podsjetio je Kojić.
Prema njegovim riječima, nesporno je i to da je upotrijebljena municija sa osiromašenim uranijumom, te da se najmoćnija vojna sila na svijetu otvoreno stavila na raspolaganje jednoj od zaraćenih strana u sukobu, što je, između ostalog, nametnulo potrebu da se uradi sveobuhvatno istraživanje.
“S ciljem utvrđivanja istine, te relevantnih istorijskih činjenica u vezi sa ratnim dešavanjima u BiH, ovo istraživanje ima višestruku vrijednost”, rekao je Kojić.
NATO bombardovanje Republike Srpske, kodnog imena – operacija “Namjerna sila”, predstavljalo je vojnu intervenciju snaga Alijanse, sa SAD na čelu, u rata u BiH i sa kraćim prekidima trajalo je 16 dana.
Prema podacima Centra, u operaciju je bilo uključeno više od 5.000 vojnika NATO-a iz 15 zemalja i više od 400 letjelica, uključujući 222 borbena aviona koji su izveli 3.515 letova.
Ukupno je bačeno 1.026 bombi, težine 10.000 tona. Pored dejstava NATO avijacije, istovremeno su dejstvovale i Snage za brzo djelovanje sa položaja na Igmanu, a ispaljeno je i 13 projektila tipa “tomahavk”.
Direktor Centra je pojasnio da podaci o ovim događajima nisu bili potpuni i sistematizovani, a da je prilikom istraživanja korišćena sva raspoloživa dokumentacija.
“Koristili smo vlastitu dokumentaciju, a pomogla nam je i Radio-televizija Republike Srpske koja nam je ustupila obiman video materijal. Takođe, podatke smo dobili od Arhiva Republike Srpske, kao i Ministarstva unutrašnjih poslova, a korišćeni su i podaci Republičkog zavoda za statistiku, te Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske”, istakao je Kojić.
On je naveo da su zahtjevi za dostavljanje dokumentacije o civilnim žrtvama i materijalnoj šteti upućeni i svim opštinama u Republici Srpskoj koje su bile pogođene dejstvom NATO snaga.
Prilikom izrade publikacije korišćeni su i svi ostali raspoloživi izvori, literatura domaćih i stranih autora. Publikacija se trenutno prevodi i na engleski jezik, prenose agencije.