Ljubitelji sedme umjetnosti, one filmske, teško da će usaglasiti stavove kada je izbor najboljih filmova svih vremena u pitanju, što je i logično jer se ukusi razlikuju. Neko će kvalitet filma ocjenjivati po njegovim muzičkim motivima, neko po produkciji ili specijalnim efektima, neko će pažnju posvetiti umjetničkoj vrijednosti filma, a neko će ipak odlučiti na osnovu glumaca koji se pojavljuju u filmskom ostvarenju.
Najnoviju listu 10 najboljih filmova ikada napravio je i u 2020. godini IMDb (Internet Movie Database) koji je baza podataka filmova, televizijskih serija, video-produkcija i video-igara kao i osoba koje su na tim projektima djelovale. Ovaj internet skup svega važnog u filmskoj industriji ostvarenja sedme umjetnosti rangirao je prema uspjehu, odnosno prema broju nagrada i nominacija kao i popularnosti i kinematografskoj veličini iz perspektive režije i pisanja. Ako neki od filmova niste pogledali, pravo je vrijeme za to.
1. “KUM”
“Kum” je kriminalistička drama koju je 1971. godine režirao Frensis Ford Kopola, a zasnovana je na istoimenom romanu koji je napisao Mario Puzo. Radnja filma odvija se od 1945. do 1955. godine te prati život mafijaškog šefa Vita Korleonea i njegove velike porodice, a u glavnim ulogama pojavljuju se Marlon Brando, Al Paćino, Robert Duval, te Dajana Kiton. “Kum” je osvojio tri “Oscara” i šest “Zlatnih globusa”, a film je proglašen najboljim filmom svih vremena jer je uspio nadmašiti svoj književni predložak.
2. “BJEKSTVO IZ ŠOŠENKA”
Frenk Darabont je 1994. godine režirao zatvorsku dramu “Bjekstvo iz Šošenka” s Timom Robinsonom i Morganom Frimenom u glavnim ulogama, a nastao je kao adaptacija romana Stivena Kinga. Radnja se vrti oko Endija Dufrena, koji je ubio suprugu i njenog ljubavnika, nakon čega je osuđen na zatvorsku kaznu. Tokom boravka u zatvoru, sprijateljio se sa zatvorenikom Elisom Bojdom Redingom i čuvari su ga štitili pošto ga je upravnik koristio za pranje novca. Film je bio nominovan za “Oscara” i “Zlatni Globus”, nije ništa osvojio, ali je zaradio odlične kritike i važan je dio filmske kulture.
3. “ŠINDLEROVA LISTA”
“Šindlerova lista” je drama koju je režirao Stiven Spilberg 1993. godine, a temelji se na knjizi “Šindlerov kovčeg” Tomasa Kenilija. Radnja filma se vrti oko Oskara Šindlera, njemačkog biznismena koji je spasio više od hiljadu Jevreja tokom Holokausta te ih zaposlio u svojoj tvornici. Glavne uloge povjerene su Lijamu Nisonu, Benu Kingsliju, Rejfu Fajnsu, Kerolajn Gudal… Film je nominovan za 12 “Oscara”, a dobio je njih sedam. Nominovan je i za 12 nagrada Britanske akademije filmske i televizijske umjetnosti (BAFTA), osvojio ih je šest. Takođe, nominovan je za šest “Zlatnih globusa”, a osvojio je tri.
4. “RAZJARENI BIK”
“Razjareni bik” je američka sportska drama iz 1980. godine. Film je režirao Martin Skorseze, a priča govori o temperamentnom i paranoičnom bokseru srednje kategorije Džejku Lamoti koji je dospio na sam vrh u ringu, ali je uništio život izvan ringa. Glumačku postavu u ovom filmu čine Robert Deniro, Keti Morijarti, Džo Peši, te Frenk Vinsent. Film je nominovan za osam “Oscara”, od kojih je osvojio dva. Osvojio je i dvije BAFTA nagrade i jedan “Zlatni globus”.
5. “KAZABLANKA”
U režiji Majkla Kurtiza, 1942. godine je nastala romantična drama u kojoj priča prati Rika Blejna, vlasnika restorana, koji ne zna da li bi se osvetio ili pomogao bivšoj ljubavnici Ilzi Lund koja se jednog dana pojavila u njegovom lokalu sa novim ljubavnikom i koja očajnički traži njegovu pomoć. Vrijeme radnje je Drugi svjetski rat, mjesto radnje je grad Kazablanka u Maroku.
Glavni glumci su Humfri Bogart, Ingrid Bergman, Pol Henrid… Film “Kazablanka” je nominovan za osam “Oscara”, a dobio je tri zlatna kipića.
6. “GRAĐANIN KEJN”
Film Orsona Velsa iz 1941. godine. Radnja filma odnosi se na detalje priče o Čarlsu Fosteru Kejnu, novinskom magnatu čija se borba za moći odražava na sve u njegovoj okolini. Priča prati nastojanja jednog novinara da otkrije na šta je Kejn mislio kada je na samrti rekao “pupoljak”. Tako istražujući, novinar saznaje detalje o životu bogatog i moćnog i isto toliko nesrećnog čovjeka. U glumačkoj postavi našli su se Orson Vels, Džozef Koten, Doroti Komingor… Od ukupno devet nominacija za “Oscara”, osvojio je jedan i to za najbolji originalni scenario.
7. “PROHUJALO S VIHOROM”
Ljubavna i istorijska je ovo drama iz 1939. godine, u režiji Viktora Fleminga, u kojoj se radnja odvija između južnjačke ljepotice Skarlet O'Hare i imućnog Reta Batlera, a za vrijeme američkog građanskog rata. U glavnim ulogama, našli su se Klark Gejbl, Vivijan Li, Tomas Mičel i Barbara O'Nil. Film “Prohujalo s vihorom” nominovan je u 13 kategorija za “Oscara”, a osvojio ih je osam.
8. “ČAROBNJAK IZ OZA”
Fantastično-muzičko ostvarenje je film iz 1939. godine, u režiji Viktora Fleminga, u kojem je mlada Doroti Gejl u tornadu odvedena u čarobnu zemlju Oz. Tamo je sa novim prijateljima krenula u potragu za čarobnjakom koji joj može pomoći da se vrati kući i prijateljima u Kanzas. Glavni glumci u filmu su Džudi Garland, Frenk Morgan i Rej Boldžer, a film je osvojio dva “Oscara”.
9. “LET IZNAD KUKAVIČJEG GNIJEZDA”
Drama iz 1975. godine u kojoj se radnja odvija oko sitnog kriminalca slobodnog duha Randla Patrika Mekmarfija, koji je prebačen u psihijatrijsku ustanovu zbog neuračunljivog ponašanja, te se buni protiv glavne medicinske sestre Rečed i okuplja presterašene pacijente u borbi protiv njenih pravila. Film, koji je adaptacija istoimenog romana Kena Kizija, režirao je Miloš Forman, a u glavnim ulogama našli su se Džek Nikolson i Luiza Flečer.
Filmsko ostvarenje “Let iznad kukavičjeg gnijezda” osvojilo je pet “Oscara”, šest BAFTA nagrada i šest “Zlatnih globusa”.
10. “LORENS OD ARABIJE”
Pustolovno-istorijsko-epski film iz 1962. godine prati priču Tomasa Edvarda Lorensa, engleskog oficira, koji je tokom Prvog svjetskog rata uspješno ujedinio i vodio, često zaraćena, arapska plemena u borbi protiv Turaka. Film je režirao Dejvid Lin, dok glumačku postavu čine Piter O'Tul, Alek Ginis, Entoni Kvin, te Džek Hokings.
“Lorens od Arabije” osvojio je sedam “Oscara”, četiri nagrade BAFTA kao i četiri “Zlatna globusa”.
(nezavisne novine)